Ciąża to wyjątkowy czas pełen radości i ekscytacji. Towarzyszy jej także stres spowodowany między innymi licznymi badaniami, które każda kobieta ciężarna musi przejść. Szacuje się, że statystyczna zdrowa kobieta w czasie ciąży doświadcza największej ilości wizyt u lekarzy, położnych oraz w laboratorium w swoim życiu. Jak się przygotować do badań, żeby nie wpłynąć na ich wynik?
Regularne badania w ciąży są bardzo ważne. Warto wiedzieć jakie musimy wykonać i jak się do nich przygotować.
Kiedy pierwsza wizyta u ginekologa w ciąży?
Zacznijmy od pierwszej wizyty u ginekologa. Zgodnie z wytycznymi Standardu Opieki Okołoporodowej, pierwsza wizyta zdrowej kobiety w ciąży, powinna odbyć się do 10. tygodnia ciąży. Czyli do 6. tygodni po terminie miesiączki, która się nie pojawiła. Szczególnie w pierwszej ciąży, wiele kobiet zgłasza się do lekarza w 5-6. tygodniu ciąży, czyli 1-2 tygodnie po terminie miesiączki i otrzymaniu dodatniego testu ciążowego. Nie jest to optymalny wybór terminu wizyty. Jeśli nie występuje plamienie, ból brzucha, jesteś kobietą niechorującą na choroby przewlekłe i nie masz w wywiadzie więcej niż jednego poronienia. Obraz USG w 5-6. tygodniu ciąży jest niejednoznaczny i trzeba je powtórzyć po około dwóch tygodniach. Jeśli jednak twój wywiad chorobowy wykaże obciążenie, wtedy warto udać się do lekarza w 5-6. tygodniu ciąży, aby ustalić leczenie i dobrać leki.
Jak przygotować się do wizyty?
Podczas pierwszej wizyty u ginekologa, oprócz badania ginekologicznego i USG, zbierany jest szczegółowy wywiad chorobowy. Stres spowodowany nadmierną ilością pytań, może spowodować, że zapomnisz o przebytych operacjach lub chorobach współistniejących. Przygotowując się do wizyty sporządź listę, w której umieścisz najistotniejsze wątki.
Pytania, na które odpowiedzi powinnaś znać:
- data ostatniej miesiączki i regularność cyklu,
- ilość przebytych ciąż,
- choroby ginekologiczne,
- przebyte choroby przenoszone drogą płciową,
- choroby przewlekłe i leki stosowane na stałe,
- operacje, uczulenia,
- choroby u najbliższych.
Jakie wykonać badania w ciąży?
W czasie ciąży kobieta powinna przynajmniej raz mieć wykonaną cytologię. Zazwyczaj wykonywana jest właśnie na pierwszej ciążowej wizycie u ginekologa. Aby dobrze się przygotować do pobrania cytologii należy wstrzymać się przynajmniej 48h od stosunku seksualnego oraz leków przyjmowanych dopochwowo. Na pierwszej wizycie lekarz zleci wykonanie badań krwi. Do większości badań należy być na czczo i wykonać je rano. Do badania na grupę krwi, przeciwciała, w kierunku HIV, kiły, WZW typu B i C oraz badania wolnego płodowego DNA i test PAPPA, nie jest konieczne bycie na czczo.
Badanie moczu w ciąży jest wykonywane niemal przed każdą wizytą u ginekologa.
W jego wyniku można zauważyć m.in. pierwsze objawy infekcji dróg moczowych. Żeby bakterie wykryte w moczu nie pochodziły ze sromu, należy zwrócić uwagę na to, żeby:
- wybierać jałowy pojemnik z apteki,
- mocz oddawać rano zaraz po przebudzeniu (jeśli w nocy dość często oddajesz mocz to postaraj się, żeby oddawany mocz do badania był ok. 4-5 godzinny),
- przed oddaniem moczu należy się podmyć,
- do pojemnika oddajemy środkowy strumień moczu.
Do badania USG z tego względu, że łatwiej jest opróżnić niż napełnić pęcherz, zgłoś się z pełnym pęcherzem moczowym. Jeśli obraz nie będzie wystarczająco dobry, lekarz poprosi cię o jego opróżnienie. Kolejnym czynnikiem zaburzającym obraz USG są gazy jelitowe. Staraj się przed wizytą nie jeść pokarmów wzdymających. Jeśli masz wzdęcia po wszystkim co spożyjesz, dobierz z ginekologiem leki bezpieczne w ciąży na wzdęcia i zażyj je przed wizytą. Odradzam stosowanie brzusznych tłustych kremów na rozstępy przed badaniem, gdyż mogą spowodować rozmywanie się obrazu USG.
W ciąży TRZEBA wykonywać badanie USG piersi.
Twierdzenie, że ciąża jest przeciwwskazaniem do badania gruczołu piersiowego, ponieważ mogą one być nabrzmiałe i obraz niemiarodajny są mitem.
Kolejnym badaniem jest pobranie posiewu z pochwy i odbytu w kierunku GBS. Pobierany jest on między 35. a 37. tygodniem ciąży, podczas wizyty ginekologicznej lub u położnej.
Badanie KTG oceniające akcję serca płodu oraz czynność skurczową mięśnia macicy według zaleceń w prawidłowo przebiegającej ciąży, powinno być przeprowadzone po 40. tygodniu ciąży. Ok. 1-2 godzin przed badaniem należy spożyć posiłek, ponieważ wtedy wynik jest najbardziej miarodajny. Bycie głodnym może spowodować, że dziecko będzie ospałe lub niespokojne i taki zapis trzeba powtórzyć. Podczas badania odsłaniany jest brzuch pacjentki, więc warto wybrać ubiór dwuczęściowy dla własnego komfortu.
Autor: Monika Bociąga, położna
