Na co zwracać uwagę gdy pojawi się nowy członek rodziny? Sen jest podstawową potrzebą biologiczną, bez której nie jesteśmy w stanie prawidłowo funkcjonować. Dla dzieci sen jest wyjątkowo ważny ponieważ jest to czas intensywnej regeneracji i rozwoju. Przez pierwsze dwanaście miesięcy, noworodki i niemowlęta przesypiają ponad połowę swojego życia. Warto więc zadbać o ich bezpieczny i spokojny sen.

Zapewne przy wypisie ze szpitala otrzymaliście listę rekomendacji dotyczącej zapobiegania SIDS, jednak mam wrażenie, że jest ona lakoniczna i budząca lęk u świeżo upieczonych rodziców. O co więc chodzi z zapobieganiem SIDS czy SUID?

Zapewnienie dziecku odpowiednich warunków na sen jest bardzo ważne w kontekście zapobiegania SUID oraz SIDS. SUID (z ang. sudden unexpected infant death) to nagły nieoczekiwany zgon niemowlęcia, który może być następstwem m.in. przypadkowych uduszeń albo zadzierzgnięć. Gdy przyczyny nie są znane, mówimy o SIDS (z ang. sudden infant death syndrome), czyli o zespole nagłego zgonu niemowląt, potocznie nazywanego nagłą śmiercią łóżeczkową. Konieczne jest podkreślenie, że nagła śmierć we śnie nie jest częstym zjawiskiem, jednak znając czynniki wpływające na ryzyko jej wystąpienia, możemy zapobiegać SUID i SIDS stosując się do kilku prostych zasad.

Co robić?

  • noworodki i niemowlęta należy odkładać do snu na plecy;
  • dzieci powinny spać na twardym materacu (dopasowanym do atestowanego łóżeczka), przykrytym dobrze dopasowanym prześcieradłem;
  • dzieci powinny spać w swoim łóżeczku, w sypialni rodziców, blisko ich łóżka przynajmniej przez pierwsze 6 miesięcy;
  • zaleca się karmienie piersią (karmienie mlekiem odciąganym lub w sposób mieszany również chroni przed SIDS);
  • w łóżeczku dziecka nie powinno znajdować się nic innego poza dzieckiem;
  • po ustabilizowaniu się laktacji można zaproponować dziecku smoczek do snu;
  • dbać o optymalną temperaturę w sypialni i odpowiednie ubranie dziecka do snu.

Czego unikać?

  • pozycje na boku i brzuchu nie powinny być stosowane do snu;
  • dzieci nie powinny spać na miękkim podłożu – kanapy, fotele, kocyki, poduszki, futerka itp.. Również foteliki, hamaki i bujaczki nie są przeznaczone do snu!;
  • według oficjalnych rekomendacji dziecko nie powinno spać między rodzicami w ich łóżku – ten podpunkt może być dla niektórych dość kontrowersyjny jednak zalecenia Amerykańskiej Akademii Pediatrii, organizacji wyznaczającej standardy i rekomendacje dot. pediatrii są bazowane na podstawie ogromnej ilości badań w danych dziedzinach. Jeżeli aktualnie, z jakiekolwiek powodu, śpisz ze swoim noworodkiem/niemowlakiem w jednym łóżku – koniecznie przeczytaj co robić aby współspanie było bezpieczniejsze – LINK DO MOJEGO ARTYKUŁU W WSPÓŁSPANIU, NIE MOGĘ GO NIGDZIE ZNALEŹĆ PONIEWAŻ GUBIĘ SIĘ MIĘDZY STRONAMI INFO, PLANNER, EDU ITD
  • w łóżeczku dziecka nie powinny znajdować się żadne miękkie i luźne przedmioty w tym kocyki, pościel, poduszki, pieluszki, pluszaki, ochraniacze na łóżeczka, kokony itp.;
  • należy unikać przegrzewania i przykrywania głowy niemowląt;
  • należy unikać urządzeń, których użycie jest niezgodne z zaleceniami dotyczącymi bezpiecznego snu niemowląt.

Higiena snu, czyli optymalne środowisko i dobre nawyki

Prawidłowy sen ma ogromny wpływ na funkcjonowanie dziecka i jego rodziny dlatego też dbanie o higienę snu i zdrowe nawyki, niezależnie od wieku dziecka, są swoistą lokatą, która będzie przynosić korzyści przez całe życie.

Jak zadbać o najlepsze warunki?

  • sypialnia dziecka powinna być wywietrzona z temperaturą nieprzekraczającą 20-22 stopni Celsjusza, dobrze zaciemniona, bez urządzeń emitujących niebieskie światło, cicha lub ewentualnie z białym szumem o natężeniu nie większym ni 50 decybeli mierzonym z łóżeczka dziecka;
  • przygotowanie do snu czyli rytuały okołosenne, które będą stosowane przed drzemkami i snem nocnym. Warto stworzyć rytuał okołosenny, który będzie się dziecku dobrze kojarzył oraz będzie spełniał swoją funkcję długofalowo;
  • między 4 a 6 miesiącem, gdy zaczyna stabilizować się rytm dobowy dziecka, warto wprowadzić stałe ramy snu – dotyczy to w miarę regularnej pory porannego wstawania, drzemek oraz pory zasypiania na noc (również w święta i w weekendy!);
  • umiarkowana aktywność fizyczna w ciągu dnia – ważne aby dziecko miało wystarczająco dużo wysiłku fizycznego (u mniejszych dzieci czas spędzony na brzuszku to idealne ćwiczenia, u starszych niemowląt i dzieci wysiłek fizyczny powinien zakończyć się na 1-2 godz. przed planowaną porą snu);
  • poranna ekspozycja na światło dzienne reguluje zegar biologiczny i poprawia sen;
  • stałe miejsce snu w nocy i podczas drzemek – czyt. własne łóżeczko.

Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej na temat oficjalnych rekomendacji dot. bezpieczeństwa snu niemowląt to znajdziesz je pod poniższym linkiem w języku angielskim:

​​https://pediatrics.aappublications.org/content/138/5/e20162938

Jeżeli chcesz się dowiedzieć więcej o śnie dzieci koniecznie obserwuj @wyspanymaluch na Facebooku i Instagramie.

Dobrego snu!

Autor: Sara Rogało, psycholożka i konsultantka snu